Duurzaam voedsel in de lift
Gezond, lekker en lokaal
Het ging er al vaker over: gezond en duurzaam voedsel. Stadgenoot Pieter Bon maakte zich er sterk voor in een eerder Milieucafé. De stad staat niet stil en vanmorgen kreeg wethouder Mario Jacobs in de LocHal een manifest aangeboden van een nieuw platform 013 Food. Wie zit daar achter en wat wordt er beoogd?
Pieter Bon legt uit dat het gaat om een netwerk van organisaties die zich bezighouden met het duurzaam produceren en consumeren van voeding. Het kan dus gaan om bedrijven, boeren, restaurants en lokale initiatieven. "Een aantal jaren geleden zijn we bij elkaar gekomen om te zien wat ons bindt. Eerst ging het over textiel, in 013 Denim. Nu zochten we naar een nieuw onderwerp dat belangrijk is voor Tilburg en omgeving. En het zogeheten Sustainable Development Goal nummer 12 leek een belangwekkend onderwerp."
Ten tijde van zijn pitch in het Milieucafé ergerde Bon zich aan het ongebreideld aanbod van ongezond voedsel in de publieke ruimte. Sindsdien is men verder gegaan en heeft het netwerk zich uitgebreid met boeren en met mensen uit het onderwijs en de gezondheidszorg. "Het ging over gezond voedsel maar dat niet alleen. We praten ook over duurzaam voedsel. Via het netwerk willen we mensen inspireren en activiteiten organiseren zoals Zomersmaak en de Stadstuinderij."
Het aangeboden manifest is bedoeld om nog meer partijen te inspireren en de politieke lobby in te zetten. Het formuleert vier uitgangspunten: Meer kennis, Minder kilometers, Duurzamer produceren, en Minder verspilling.
Minder kilometers
Om met het eerste te beginnen: minder kilometers gaat over producten uit de eigen omgeving laten komen. "Veel boerenbedrijven in Midden-Brabant zijn al duurzaam aan het produceren. Vanmorgen hebben we tomaatjes geserveerd die hier uit de buurt kwamen. Om 10:00 uur zaten we al aan de lokale cider. We moeten minder met voedsel slepen over de wereld, dat is ook economisch interessant."
Pieter wijst op de website Goei Eete die inmiddels zeven jaar bestaat. Mensen kunnen er eten bestellen dat op donderdag wordt opgehaald bij telers en vrijdag te koop wordt aangeboden.
Presentator Marc Pruijn wijst erop dat duurzaam eten ook duur is.
"Ik weet niet of dat helemaal waar is," reageert Pieter. "De prijs ligt hoger maar van de andere kant wordt een derde van het gekochte voedsel verspild. Dus daar moet een mouw aan te passen zijn."
Meer kennis lokt de vraag uit wat duurzaam voedsel eigenlijk is. In elk geval wordt het in de omgeving verbouwd en zal men bestrijdingsmiddelen en kunstmatige chemische toevoegingen vermijden. Maar 013 Food blijkt meer in te zetten op communicatie: "Boeren en de stadsimker bezoeken scholen om te vertellen over wat ze doen. Als mensen mee willen doen, zijn ze welkom. De Rabobank is partner geworden en spelers van Willem II gaan op basisscholen vertellen over gezonde voeding. Tilburg gaat het ook merken bij evenementen."
De presentator ergert zich aan de vele hamburgertenten op het Pieter Vreedeplein. Gaat 013 Food zorgen dat die over twee jaar weer dicht zijn?
Pieter Bon herinnert eraan dat hij degene was die dit aan de orde stelde; Tilburg heeft de twijfelachtige eer de meeste hamburgerzaken te hebben per vierkante kilometer. Maar hij gaat verder geen actie voeren. "De gemeente zou wel een voedselbeleid kunnen formuleren. Hun bestuursakkoord heet niet voor niets 'Gezond en Gelukkig in Tilburg'. Sowieso is de vraag wat we willen met de openbare ruimte in deze gemeente."
Wethouder Jacobs haakt vanuit de zaal in op deze vraag. Ook hij ziet de fastfood-tenten overal in het centrum opduiken. "Wat kun je daaraan doen? Als gemeente hebben we hier geen instrumenten voor. Ik zie wel dat er ook allerlei gezonde restaurantjes opploppen. De gemeente gaat ook niet over het soort vlees dat bepaalde hamburgertenten serveren."
Tilburg blijkt wel aangesloten bij een landelijk project van het ministerie van Landbouw: Brabants Bodem. Dit wil de kringlooplandbouw bevorderen, en boeren en bedrijven duurzamer laten produceren.
Foodblogger
Op het podium melden zich twee nieuwe gasten die allebei zijn aangesloten bij 013 Food. Anne de Graaf is foodblogger en Johan Holleman produceert een eigen merk appelcider.
Anne schrijft over eten en maakt er mooie foto's van voor op haar website Anne Travel Foodie. Daar deelt ze ook recepten en restaurantreviews. Naast de website is ze actief op Instagram en ze bereikt 60.000 mensen per maand.
"Ik probeer mensen duurzamer te laten eten. Maar ik wil hen ook gezond laten eten en dan kom je al snel op duurzame productie. Mijn recepten zijn in de regel ook zo ingestoken." Als het gaat over hamburgers: Anne heeft recent nog een bloemkoolburger gemaakt. "Wanneer je dikke plakken bloemkool frituurt, heb je echt geen vlees of kaas nodig."
De prijs van duurzame voeding is voor haar een kwestie van kiezen: een detox kuur of een personal trainer kosten ook veel geld.
Anne presenteert vijfmaal per jaar het Foodcafé in het Stadscafé van de LocHal. Het eerstvolgende is op 14 januari en ze zal komend jaar vaker in het Milieucafé te zien zijn.
Vergeten appels
Johan Holleman is van 'de Vergeten Appel' - waarmee niet wordt bedoeld dat je geen Bellefleurs meer aantreft in de supermarkt. Johan legt uit dat de merknaam staat voor het tegengaan van verspilling. "Een beetje boom in een achtertuin levert 80 kilo appels op. Die kun je niet allemaal verwerken tot appeltaart of appelmoes. Dan kunnen de mensen contact opnemen met mij. Desgewenst kom ik dan langs om het surplus appels op te halen zodat ze niet wegrotten."
Johan maakt er een uniek merk cider van in Biezenmortel, op landgoed Assisië. Het blijkt dat hij dit jaar al 12.000 kilo heeft verwerkt en dat is een flinke vrachtwagen. "Ik ben bij 013 Food gekomen dankzij Janneke de Vries. Als beginnend bedrijf hoef ik nu het wiel niet uit te vinden."
Tijdens het interview worden glazen cider uitgedeeld in de zaal. Hij blijkt droog en friszuur, de smaak gaat enigszins richting champagne. De flessen zijn te koop via de webshop of anders in het winkeltje van de Bierbrigadier, aan de Telefoonstraat 39.
Volgend artikel: Dolle Duurzame Decemberdagen
Verslag: Hans van den Berk
Foto's: Wendy Presser