Activisme in tijden van polarisatie
Effectief tegen dierenmishandeling
De jaren zestig lijken terug: overal wordt actie gevoerd. Tegen pensioenhervormingen in Frankrijk, tegen stikstofbeleid in Nederland. Maar ook voor een beter klimaatbeleid. Naar aanleiding van de acties van de boeren (trekkerblokkades) en van Extinction Rebellion (vastplakken aan schilderijen) kun je de vraag opwerpen hoe ver je als actievoerder kunt gaan. Soms vind je de autoriteiten op je weg, soms zijn ze juist behulpzaam en kun je als actievoerder eenvoudig vragen om de wet te handhaven.
De eerste gast is Karen Soeters; ze is publiciste en dierenbeschermer en schreef een boek (Vooruit Met De Geit) over misstanden op het gebied van dierenmishandeling en haar eigen ervaringen daaromheen. In het algemeen wil Karen vooral aandacht vragen voor dierenwelzijn. Hoe mooi de dierenwereld is, maar ook alle misstanden die samenhangen met dieren. Zoals in de vleesindustrie, hondenhandel, paardenhandel, stroperij, hondengevechten en wat dies meer zij. Actievoeren krijgt gestalte via voorlichting en onderzoek; recent is zo een malafide hondenfokker in Eersel aangepakt. Na tips vanuit het publiek ging een team van House of Animals op verkenning uit, zogenaamd om een puppy te kopen. Omdat de fokkerij zelf verboden terrein bleef, is vervolgens iemand van de actiegroep als vrijwilliger bij de broodfokker gaan werken. Zelf ging Soeters ook de confrontatie aan en de resulterende reportage leverde vervolgens veel reacties op, onder meer van oud-medewerkers. Het resultaat tot nu toe: een aangifte en een rechtszaak.
Karen oogst er waardering mee maar helaas ook bedreigingen. Er gaat veel geld om in de handel en soms zijn mensen het er niet mee eens als een lokale traditie als het ganzentrekken wordt aangepakt. In hete zomers worden ook veetransporten gemonitord. Tijdens zo'n zomer kwam ook de Tilburgse kermis in het vizier; het muizencircus bleek ondergebracht in een bloedhete tent. Via Twitter wees Soeters erop dat hiermee de wet overtreden werd, en ook dat het vreemd is dat de gemeente Tilburg deze situatie toestond. Het muizencircus werd per omgaande gesloten en helaas leverde ook dit weer veel digitale commotie op.
Burgemeester Theo Weterings heeft zich bereid verklaard om op het podium de aspecten van openbare orde en veiligheid te bespreken. Annemieke vraagt zich af of de bestuurder zelf in zijn studententijd misschien actie heeft gevoerd? Niet in de zin zoals hier nu vanavond aan de orde is, meldt de burgemeester. Maar hij is wel altijd politiek actief geweest. "Ik ben ook altijd wel voor mijn mening uitgekomen. En ik ga altijd graag de discussie aan met andere mensen." Hoewel we praten over de tijd van de kruisrakketten was de jonge Theo niet zo van het demonstreren.
Handhaving
Weterings vindt het prima als actievoerders als Soeters aandacht vragen voor misstanden. En hij staat ervoor dat de wet wordt gehandhaafd als eenmaal een melding is gedaan. Wat er vervolgens gebeurt op social media, stuit hem tegen de borst. Er is niets op tegen als iemand de koninklijke weg bewandelt en de gemeente zal ook altijd uitleggen waarom maatregelen worden genomen.
Kent Tilburg eigenlijk een dierenbeleid? Of een dierenpolitie? De burgemeester legt uit dat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit landelijk opereert. Karen Soeters wijst erop dat een melding bij deze dienst niet zoveel zin heeft: "Met de dierenpolitie is het heel goed samenwerken. Als je echter een melding doet bij de NVWA kun je net zo goed de Bovag bellen. Er wordt nauwelijks op gereageerd." Een gemeente kan altijd slagvaardig handhaven op het bestemmingsplan als illegale activiteiten worden ontplooid. Karen is zeer te spreken over de snelle reactie die volgde op de muizenkermis. De burgemeester signaleert dat alle ambtelijke diensten keuzes moeten maken omdat hun capaciteit nu eenmaal beperkt is. "Maar het traject begint altijd met het doen van een melding. Dan ontstaat de mogelijkheid van handhaving."
Karen Soeters vraagt zich nog af of de gemeente ook controleert op dierenwelzijn bij reptielenhuis de Oliemeulen? Helemaal scherp heeft de burgemeester het beeld niet maar in het algemeen houdt de gemeente in de gaten of het dierenwelzijn in balans blijft met de educatieve functie. Ambtenaren van de gemeenten voeren controles uit en soms -in regionaal verband- zijn dit medewerkers van de Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant.
Marc Pruijn wijst op de toenemende polarisatie in de samenleving: rond zwarte piet, rond de boeren en het stikstofbeleid. Hoe kijkt de burgemeester hier tegenaan? Theo Weterings merkt dat we steeds minder met elkaar in gesprek zijn en discussiëren op basis van argumenten. "Prima als je demonstreert en aandacht vraagt voor zaken. En ook prima als je een gemeenteraad zo ver weet te krijgen dat de regels worden aangepast. Laten we niet vergeten dat de samenleving nu eenmaal verandert en daar zijn drijvende krachten voor nodig. Maar nogmaals, graag op een goede manier, op basis van argumenten, en in gesprek met elkaar."
Iemand in de zaal vraagt nog waarom bij heftige conflicten, de heethoofden niet gewoon worden opgepakt? Dat is nogal wat, legt de burgemeester uit. Vrijheid van meningsuiting is een groot goed. "In de praktijk bepaal ik in samenwerking met de politie waar de grenzen liggen en wanneer die worden overschreden. Waar de vrijheid van meningsuiting dus ophoudt en de openbare orde in het geding komt."
Als intermezzo krijgen we nu een gesproken column van Berenike Prüfer. Ruim een maand geleden kwam deze Tilburgse in het nieuws omdat ze zich had vastgeketend aan een vliegtuig tijdens een actie van Extinction Rebellion.
Volgend artikel: Column Berenike
Spraakmakend boek
Karen Soeters
In debat met de burgemeester..
Foto's: Wendy Presser
Verslag: Hans van den Berk
