Berend de Vries:
Op korte termijn natuurdoelen formuleren
Sinds Marieke Moorman per 1 november burgemeester van Bernheze werd is de portefeuille van Berend de Vries nog veelomvattender geworden dan hij al was. De reeks beleidsterreinen die geprojecteerd wordt achter het podium wekt zowel ontzag als verbazing. De vraag ligt voor de hand of de lijsttrekker van D66 nog wel tijd heeft om iets aan Water, Natuur en Landschap te doen (inclusief begraafplaatsen).
Het antwoord is even nuchter als altijd: "Ik neem er tijd voor en ga er ook tijd voor maken." Berend komt nog even terug op het item over de Kaaistoep. Hij heeft de reacties van de raadsleden gehoord en het groene multifunctionele scenario komt morgen als ontwikkelingsrichting in de nieuwe structuurvisie van Tilburg te staan. Dat is nog geen besluit, benadrukt de wethouder: "We zitten in de fase van consultatie. Iedereen kan zijn mening geven. De gepresenteerde functies zijn echter aantrekkelijk. Mijn algemene kanttekening is of al die zaken precies op die plaatsen moeten maar het is ook maar een houtskoolschets. Een dergelijk plan vergt nog wat studie."
De wethouder voelt wel voor de koninklijke weg zoals die ook werd geopperd door Frans van Erven: eerst een visie opstellen over de natuurwaarden, daarna pas gaan tekenen. "Zomaar ergens beginnen met bestemmen is mogelijk riskant. Ik zie het meeste heil in eerst de structuurvisie bespreken en die netjes vaststellen."
Vergeten
Hoe snel gaat een dergelijk proces? We kennen de lijdensweg van menig RO-project in dit land van inspraak en bezwaar. Berend reageert realistisch: "Zoiets is afhankelijk van hoe de mensen gaan stemmen. Een winstwaarschuwing vooraf: voor 2014 is er nog geld voor groene ambities - het restant budget voor de Groene Mal. Deze samenwerking was erg succesvol. Maar dat geld houdt dus op."
De Vries verduidelijkt dat er nog wel wat middelen zijn voor natuurcompensatie, maar het natuurbudget houdt op omdat de afgesproken periode ophoudt. "Straks moeten partijen dus rond de verkiezingen een uitspraak doen over nieuw geld."
Michel vraagt zich af of de natuur wellicht vergeten is door het college? Geenszins, vindt de wethouder. Er is wel degelijk geld voor natuur in de stad beschikbaar gekomen. Maar nu moeten we eerst de opgaven voor de toekomst inzichtelijk maken. Op de korte termijn is dat mijn eigen persoonlijke doel voor het restant van deze raadsperiode: inzichtelijk maken wat er nodig is voor de komende vijf a tien jaar. We zullen op zoek moeten gaan naar geld voor ambities. Overigens ben ik niet pessimistische omdat je soms ook geld kunt maken met geld. Bijvoorbeeld door rood voor groen toe te passen." [Woningen realiseren in het buitengebied, en de winst bestemmen voor natuurontwikkeling, red.]
Michel is als advocaat van de duivel kritisch over de natuurprojecten uit het begin van de huidige raadsperiode. Countdown 2010 - de codenaam voor het stoppen van de teruggang in biodiversiteit. De Groene Mal. We horen er nog maar weinig over. Wat hebben deze projecten opgeleverd?
Berend de Vries wijst op de diverse natuurprojecten langs de stad. Soms zijn die gerealiseerd als compensatie voor bijvoorbeeld de noordwesttangent. Maar hij ziet ook immateriële winst en die is minstens zo groot: natuurorganisaties staan niet meer per definitie tegenover de gemeente. "Samen zijn we op pad om natuurdoelen te halen. Ook als de belangen niet gelijk lopen maken we daar toch meters. Er liggen nog flinke opgaven aan de noordkant van de stad en ook aan de oostkant. Zoals ik al zei, we moeten met de verkiezingen in zicht, op korte termijn de opgave voor de nabije toekomst helder maken. Hetzelfde geldt voor het groenonderhoud in de stad. Dan weten de burgers waar ze voor kunnen kiezen."
Omgevingscommissie
In het vorige café hadden we een gefrustreerde Rob Vereijken. Hij deed zijn beklag over de gang van zaken op het Van Gend & Loos terrein. En ook bij de verbreding van het Wilhelminakanaal leek de natuur op en naast de oevers integraal vergeten. De traditionele groencommissies voelen zich blijkbaar niet gehoord, was de klacht. Is De Vries bekend met dit probleem?
"Uiteraard," reageert Berend. "Ik was er zelf bij. We hebben ervoor gekozen om de advieskwaliteiten te bundelen in één Omgevingscommissie. Daarin is het thema natuur ook geborgd. Maar ik kan me goed voorstellen dat mensen uit de voorgaande commissies, het gevoel hebben dat ze zich minder gehoord weten. Ik zou zeggen: anders gehoord. Vroeger hadden ze inderdaad direct toegang. Daarvan is nu geen sprake meer maar de toegang is er nog steeds. Van de andere kant had ik als bestuurder vroeger de indruk dat adviezen vaak tegengesteld waren. Daar moest je dan vervolgens zelf soep van zien te koken. Nu krijgen we als het goed is een integraal afgewogen advies." Als pleister op de wonde geeft De Vries aan dat hij wel scherp wil zijn dat belangengroepen goed worden betrokken, in gevallen waarin de natuuropgaven zwaarder wegen dan normaal.
Ander thema. Schone lucht en fijnstof. De wethouder Milieu is nu drie en een half jaar in functie. De luchtkwaliteit in de binnenstad wordt kennelijk steeds beter, want op één plek na voldoet Tilburg aan de huidige normen. Echter, plaagt Michel, na 2015 zal Nederland te maken krijgen met strengere normen...
Fijnstof
De Vries is optimistisch. Naar zijn verwachting zal Nederland aan de Europese normen blijven voldoen. "Ook met die 130 kilometer op de A58. Desondanks moet je wel constateren dat de wettelijke normen nog niet garanderen dat de lucht in de stad ook gezond is."
Berend doelt op de huidige norm voor fijnstof. PM10 (het gehalte aan deeltjes kleiner dan 10 micrometer) biedt inderdaad nog geen garantie op gezonde lucht. "Ik heb contact met mijn collega in Rotterdam, Alexandra van Huffelen. Het ernstige vermoeden is dat de veel kleinere deeltjes (kleiner dan 2,5 micrometer, dus PM2,5) waarschijnlijk veel belangrijker zijn voor het beoordelen van gezondheidsrisico's. Dit wordt nog een lang debat met het Rijk want de huidige norm is niet bevredigend."
Onder verwijzing naar het cliché 'Meten is weten' moet De Vries van het hart dat ook de metingen van de luchtkwaliteit voor kritische beschouwing vatbaar zijn. "In de praktijk wordt op een aantal plekken gemeten, de rest wordt uitgerekend. Meetpunten zijn dus eigenlijk vrij schaarse controlepunten."
Presentator Michel weet dat echte metingen in echte straten vaak slechter uitvallen. Hij wijst op een internetadvertentie: voor 500 euro kan iedereen een metertje kopen van degelijk Duits fabricaat. Waarom richt de gemeente Tilburg zelf niet een aantal meetpunten in langs de A58 of langs de Ringbanen? Idem dito voor het geluid van de helikopters op vliegbasis Gilze-Rijen.
De wethouder ziet er niet veel brood in. "Op zich heb ik ook geen grote twijfel bij de meetsystematiek. Ik kan me voorstellen dat je af en toe zelf meet om aan te geven hoe het ergens zit. Maar iedere meting is ook een momentopname. Hij zegt niet veel over de gezondheid door de jaren heen. Voor een deel is dit ook een gevoelskwestie."
Snelheid
Misschien heeft De Vries het in zijn contacten met Rotterdam ook gehad over de snelheidslimieten. Tilburg heeft de nieuwe limiet van 130 langs Stappegoor zonder morren geaccepteerd. Terwijl er nog niet zo lang geleden op dit traject proeven liepen met variabele limieten, die omlaag konden tot 80 kilometer per uur. Het punt dat Michel tot besluit wil maken: Rotterdam en Amsterdam zijn veel kritischer hierop en krijgen ook gelijk bij de rechter.
Voor Berend de Vries is er in de Randstad sprake van een andere situatie. "Bij Overschie langs de A13 heeft de rechter gezegd: geachte minister nu voldoet u wel aan de norm, maar in 2015 gaat u geheid over de nieuwe heen. Dus u heeft hier geen goede belangenafweging gemaakt. En dat moet dus overnieuw. Verder was er een trucje toegepast met de geluidsnorm. Een tijdelijke werkruimte van 1,5 dB extra mag je niet structureel inboeken. Ik kan alleen maar zeggen: Als gemeente Tilburg houden we het dossier scherp in de gaten. 130 geeft een behoorlijk ernstige extra geluidsbelasting. Dat horen we in Tilburg Zuid en in de Blaak. Dus een teruggang naar 100 per uur is wat mij betreft zeker te overwegen. Maar als wethouder ben ik niet verantwoordelijk voor dat geluid."
Berend de Vries bedoelt: hij gaat graag naar Den Haag om te lobbyen - maar wel als er een resultaat geboekt kan worden. We zijn benieuwd of hij in 2014 weer vier jaar de tijd krijgt.
Volgend artikel: Tilburg Fietsstad?
Foto’s: Wendy Presser
Verslag: Hans van den Berk
