Esther van der Valk is begeleider van de TilburgerTafel en was te gast in het TV-café van 11 februari 2022. Ze is zeer betrokken bij duurzame warmte en heeft onderstaande blog geschreven over haar ervaringen.
Soepel lopende warmtetransitie in de wijk,
ik sluit het zeker niet uit!
Of ik in twee zinnen kan zeggen wat in het coalitieakkoord van maart 2022 moet komen. En concreet, want er moet vaart gemaakt worden.
Ineens ben ik nu een politicus, een nieuwe ervaring. Ik besef dat het eigenlijk doodsimpel is, van hoe ik dat zie.
Ik zie een gebrek aan gesprek. Aan mensen die écht vanuit de schoenen van een ander luisteren en willen begrijpen waar diens reactie, mening, uitval, onhandigheid vandaan komt. Zenden gaat veel smaakmakers uitstekend af. Ontvangen, reflecteren en je mening bijstellen, aanzienlijk minder.
We zitten in een tijd vol heftige veranderingen. Luisteren is nodig om elkaar te vinden op hoe het nou moet allemaal. Alleen zo maak je de ontwerpkracht vrij bij mensen, bedrijven, overheden en kennisleveranciers die nodig is om oude spelregels af te breken en rechtvaardige nieuwe te maken. Ons land kan hier nog veel in verbeteren.
Hoe nu om te gaan met de meer dan mondige mens? De mens die agressie niet schuwt (Brabants Dagblad 20 jan 2021). Die schreeuwt en roept en bedreigt. Die het debat gijzelt terwijl de meerderheid een genuanceerde mening heeft? Ook hier is stap één: de frustratie erachter leren begrijpen en laten weten dat je de zenders hoort. Een goed gesprek dus! Stap twee is het debat via het midden laten lopen zodat de dialoog niet verlamt.
Op middelgrote schaal hebben we dat succesvol gedaan in Tilburg. Het ging over de Warmtevisie – het van fossiele brandstof afgaan voor de verwarming van je huis. Door zeven bijeenkomsten van een burgerberaad te combineren met online dialogen met anderhalf duizend Tilburgers, konden we open vragen stellen, doorvragen, teruggeven en ontwerpsuggesties oogsten over proces en inhoud van de warmtetransitie. Resultaat? Een superauthentieke bijdrage van anderhalf duizend plus twintig Tilburgers aan de raadsdebatten. Plús dat extreme antwoorden genuanceerd werden door het grote midden. Plús een goed geïnformeerd team ambtenaren en politici en een structuur bij de start van de fase die nu begint: de wijkuitvoeringsplannen. Plús een flinke verzameling bewoners die zegt actief te willen worden in hun wijk op dit onderwerp.
Wat leer ik van Tilburg?
(1) Laat inhoud en proces gelijk oplopen. In het begin krijg je alle shit uit het verleden voor je kiezen. Daar moet je doorheen om over en weer vertrouwen op te bouwen met elkaar.
(2) Maak gebruik van de inwoners, hun kennis & ervaring. Dat kunnen we zeker nog beter in ons land.
(3) Bouw hiertoe een onafhankelijk platform en werk zo aan een continue dialoog, ook op andere onderwerpen dan de warmtetransitie.
(4) Pak naast burgers en de wijkuitvoeringsplannen ook bedrijven & organisaties stevig vast in hun plannen en resultaten op weg naar klimaatneutraal.
Okee. Dat waren mijn omzwervingen. Nu mijn voorstel voor een coalitieakkoord, maart 2022.
Pak voor soepele wijkuitvoeringsplannen samen op:
- Een pool van warmtetransitie-adviseurs die bij de inwoners van elke (startende) wijk langs gaan voor een proces- en inhoudsadvies;
- Een onafhankelijke online plek waar objectieve en duidelijke informatie staat, gevuld en beoordeeld door een expertgroep van inwoners, ambtenaren en bedrijven. Zodat we van elkaar kunnen leren, ook de wijken die later aan de beurt zijn.
- Een digitale plek waarmee elke wijk online dialogen kan inzetten voor zijn specifieke situatie.
- Halfjaarlijks een wijkbijeenkomst met de raadscommissie Energietransitie in elke wijk waar het warmte-uitvoeringsplan start.
En daarnaast blijven we in gesprek met inwoners en de regio over voortgang en tempo van de warmtetransitie door:
- Één tot tweemaal per jaar o.a. digitale dialogen in te zetten en te luisteren, input te vragen aan inwoners en betrokken partijen om ze te blijven betrekken bij deze langjarige transitie. Vroeg of laat staan we op de stoep, bij grootverbruikers én particulieren.
- Een plan van en voor de regio te maken, waarin uitvoerende bedrijven i.s.m. gemeente(n) met elkaar beschrijven hoe ze vanuit de regio nieuw personeel kunnen werven, opleiden en inzetten voor deze transitie. Waarbij onderwijsinstellingen in Tilburg een waardevolle bijdrage leveren (zo stimuleren we werkgelegenheid en omscholing in de regio).
- (In 2030 te vieren dat 25% van het grootverbruik van 2021 energieneutraal is?)
Ben zo benieuwd of ik straks wat teruglees?
Esther van der Valk
www.transitiefocus.com
24 januari 2022
Volgend artikel: Blog van Marga
Download hier de Transitievisie Warmte van de gemeente Tilburg (12 Mb)
Transitievisie_Warmte_01-dec-2021.pdf
En lees ook het advies van de TilburgerTafel over de transitievisie (26 Mb)
Advies_inwoners_warmtetransitie_20-okt-2021.pdf
