40 miljoen bomen erbij

Gedeputeerde Rik Grashoff schrok er zelf ook van

Voor 2030 moet er 13.000 hectare bos bij in Brabant. Dat is het voornemen van de provincie Noord-Brabant, zoals beschreven in het bestuursakkoord. Inmiddels is het voornemen uitgewerkt in een Brabantse Bossenstrategie. 23.000 hectare bos staat gelijk aan 40 miljoen bomen. "Ik schrok zelf ook van dat sommetje", erkende Rik Grashoff (GroenLinks), gedeputeerde Natuur en Milieu.

"Als er iets is waar we ons zorgen over moeten maken, dan is het wel de staat van onze bossen. In Brabant zijn er best veel van, ongeveer 70.000 hectare in totaal. We zijn een relatief bosrijke provincie, zo'n 14 a 15 procent van onze provincie is bos. Dat is boven het landelijk gemiddelde. Maar het gaat niet goed met onze bossen."

"Onze bossen zijn aangelegd op relatief droge zandgronden. We hebben vooral naaldboombossen en die staan er slecht bij. De bomen zijn gewoon ongezond en als we de komende jaren niks doen, dan sterft de komende tien, twintig, dertig jaar het overgrote deel van de dennenbossen."

"Heel veel sparren en dennen worden aangetast door de letterzetter. [Een kevertje dat met name op naaldbomen te vinden is. Een gezonde boom kan zich tegen het beestje verzetten door harsvorming, maar verzwakte bomen zijn een makkelijk slachtoffer, red]. Dit heeft alles te maken met de slechte gezondheid van de bomen. Ze staat op een ongezonde plek van droge grond. Daarbij verzuurt stikstof de grond en spoelt het alle voedingsstoffen verder de bodem in, buiten bereik van de wortels van bomen."

"Daarnaast is er veel eikensterfte. We zien veel bomen waarvan we vorig jaar vonden dat ze het nog goed deden, die er nu belabberd bij staan. Eigenlijk weten we nu al dat ze volgend jaar waarschijnlijk dood zullen zijn."

Wat gaat u er als bestuurder aan doen?
"Het probleem van stikstofuitstoot is in Brabant nog een graadje erger dan elders, door de zeer intensieve veehouderij. Er bestaat geen plek op de wereld met meer dieren per vierkante kilometer dan op sommige plaatsen in Brabant. We zijn wereldkampioen varkens- en koeienhouden."

"Hoe maken we de bossen gezonder? Door de stikstofuitstoot te verlagen en door verdroging tegen te gaan. Het laatste kan op een heleboel manieren. Bijvoorbeeld aanpassen van het watersysteem. Niet meer als doel hebben om water zo snel mogelijk af te voeren, maar juist zo veel mogelijk vast proberen te houden. Dit kan onder meer door greppeltjes in bossen vast te zetten en het hermeanderen van beken, zoals dat hier op sommige plekken al heel goed gebeurt. En zorgen voor overloopgebieden. Daarnaast ook de bossen aanpakken, want als de bodem gezonder is, dan houdt die ook beter water vast."

"En ja, we mogen ook best bossen gebruiken voor houtproductie, om bomen te kappen. Er is namelijk helemaal niks mis met houtproductie. Sterker, het gebruik van houten bouwmateriaal is een belangrijke deel van de oplossing van het klimaatprobleem, en niet onderdeel van het probleem. Houten skeletbouw draagt bij aan de oplossing, terwijl betonskeletbouw juist bijdraagt aan het probleem."

"Je moet wel anders omgaan met de bossen, want op sommige plekken moeten bomen ook gewoon oud kunnen worden. Dat worden de woudreuzen voor de generaties na ons."

"Ja, we willen dus 40.000.000 bomen erbij. Ik schrok zelf ook van dat sommetje. Wat wij denken te kunnen doen is de komende jaren 13.000 hectare bossen bijzetten. Dat is krap 20% meer dan we nu hebben. Die bossen komen in hoge mate in het bestaande natuurnetwerk Brabant. Van bepaalde stukken natuur gaan we bekijken of ze wel zo nuttig zijn als rijke weiden, graslanden, of dat het misschien verstandiger is om ze om te zetten in bos. Het beste is natuurlijk om als je bossen maakt, die te laten aansluiten op bestaande natuurgebieden, zodat het bijdraagt aan het aaneengesloten natuurnetwerk Brabant."

Wat kost zoiets nou?
"Ja, veel te veel. Veel meer dan we als provincie hebben ook. Daarom heb ik ook wel eens geaarzeld. We kunnen niet alle slechte bomen omkappen en er nieuwe voor in de plaats zetten, we moeten de bossen omvormen. Het is dan ook niet gedaan in 2030. We moeten eerder naar 2050 kijken. Alles bij elkaar opgeteld komen we dan op een bedrag van 650 miljoen euro."

"Waarom ik de nota nu heb gepresenteerd? Daar heb ik goede redenen voor. We hebben nog een lopende ambitie op het gebied van het natuurnetwerk Brabant. Daar zijn middelen voor, nog een paar honderd miljoen. Hiervan wil ik meer besteden aan bos. Andere opties zijn er ook, bijvoorbeeld zoeken naar partijen die willen bijdragen. Onze Eurocommissaris wil 2 miljard bomen meer in Europa? De landelijke politiek heeft ook grote plannen voor bomenplant? Daar helpen we ze graag bij."

"Laatst sprak ik met Staatsbosbeheer. Ze hadden nog een bedrijfsreserve die snel omgezet moest worden in daden. Of ik ze daar bij kon helpen. En dus heeft Staatsbosbeheer duizend hectare bosgrond toegezegd. Dit verdient ook wel een applaus."

Volgend artikel: Persoonlijke liedjes op 'spacey' klanken