2013

Over Het Energieakkoord

Tilburg ziet bescheiden voordeel

Begin september werd een Nationaal Energieakkoord ondertekend. Het voorziet in de sluiting van kolencentrales, meer duurzame energie en de isolatie van oude woningen. Allemaal mooie maatregelen maar de vraag is wat de bezoekers van het Milieucafé daar nu van merken. Want, zo grapt Frans Post tegen de zaal, "U wilt natuurlijk allemaal uw huis voorzien van zonnepanelen, vloerisolatie, dubbelwandige spouwmuren, vierdubbel gelaagd glas, fluisterdaken, CO2-vreters en een windmolen. Zonder extra wurghypotheek waardoor uw huis onder water staat."

Hanneke Doevendans is directeur van het gelijknamige bouwbedrijf uit Tilburg. In 2012 deed ze al eerder van zich spreken als Bouwer van Verdienste. Ze was ook één van de inleiders bij het grote verkiezingsdebat in 013 in februari 2010. Daar hield Hanneke een pleidooi voor het isoleren van oude Tilburgse woningen: immers dit is goed voor het milieu, het bestrijdt armoede, en de lokale bouwsector vaart er ook wel bij. De politiek nam dat voorstel over en wethouder Berend de Vries voert dat beleid nu uit. Beide zijn te gast op het podium. D66 Kamerlid Stientje van Veldhoven had ook toegezegd maar moest zich helaas afmelden, vanwege uitlopende politieke beschouwingen in de Tweede Kamer.

Domme maatregelen
Kernvraag voor de wethouder nu het eind van zijn ambtstermijn in zicht komt: liggen we op schema. Worden de oorspronkelijke doelstellingen voor 2020 met het energieakkoord haalbaar? De ambitie van het Rijk is immers om in 2020, 14 tot 16 procent van de energie duurzaam op te wekken. Het Planbureau voor de Leefomgeving waarschuwde al jaren dat we dát niet gingen halen. En erg krachtig was die ambitie ook al niet, omdat Europa eigenlijk uitgaat van de 20-20-20 regel: 20 procent minder CO2, 20 procent minder energie, en 20 procent duurzame energie.

Of het met het Energieakkoord nu wel gaat lukken laat wethouder De Vries in het midden: "Dit akkoord biedt een stappenplan en een aantal maatregelen om op koers te komen," formuleert hij diplomatiek. Maar hij doet er direct een schepje bovenop: "Het klinkt wel leuk, als je kolencentrales dicht doet. Persoonlijk vind ik dit een van de meest domme maatregelen. Veel belangrijker is dat het voor burgers eenvoudiger wordt om zelf energie op te wekken. Nu moet je daarover energiebelasting betalen. En dat kan dus simpeler."

Wat het Energieakkoord niet doet is aangeven hóe we de doelstellingen gaan halen. Er is sprake van een CO2-taks, maar die wordt in 2016 weer afgeschaft. "Het is weer zo'n verhaal van kleine stapjes, gebaseerd op consensus uit de polder," analyseer De Vries. "Maar het is bij lange na niet genoeg. 20 procent duurzame energie was al naar beneden bijgesteld. 14 procent wordt nu misschien haalbaar. Misschien."

Label Nul
Leuke kleine stapjes of niet, vraag is wat het akkoord betekent voor de gewone Tilburgers. De Vries somt op: "Van de 7,5 cent energiebelasting die nu nog betaald moet worden gaat de kop af. Er blijft nog 4 cent over. Op zich is dat goed nieuws voor energiecollectieven en dergelijke. Een project als van de Energiecoöperatie Reeshof (voor collectieve zonnepanelen op het dak van Fuji) vaart daar wel bij."

Ook nog wel aardig noemt de wethouder dat er wat extra geld komt voor isolatie van de bestaande woningvoorraad. Maar dat deden we dus al in Tilburg. "Het helpt de corporaties een beetje maar een echte grote stap zit er niet bij."

Berend de Vries heeft zijn naam verbonden aan het isoleren van 4.000 huurwoningen in de huidige collegeperiode. Waarbij de focus ligt op huurwoningen voor lage inkomens. Na drie en een half jaar is de vraag hoe het ermee staat?

"Vanmorgen zei een corporatiedirecteur dat ruim 3.000 woningen zijn aangepakt of in de planning staan. Binnenkort gaan we in gesprek over de laatste paar honderd. Dus die 4.000 halen we wel - vergeet niet dat deze afspraak loopt tot 2015."

De Vries denkt alweer een stap verder. "Interessanter vind ik het vervolgtraject. We praten nu over het opplussen van woningen naar energielabel B. Binnenkort gaan wij praten met Tiwos over Label 0! Een rekening van nul euro dus. De corporatie mag dan de huur een beetje gaan verhogen in ruil voor het compleet vervallen van de energierekening. Ook Wonen Breburg en de TBV moeten bij dit beleid gaan aansluiten. De renovatiemarkt is ondanks de crisis kansrijk. De prijs per woning moet nog wat naar beneden, de energierekening moet omlaag."

Zwaan kleef aan
Directeur Hanneke Doevendans krijgt de vraag of het nu een beetje gaat met haar bouwbedrijf? Het is geen feest, dat zal niemand verbazen. Maar op isolatiegebied is er nog steeds werk. "Tilburg is vooruit gelopen op het Energieakkoord. Met het project Samen Geeft Energie bijvoorbeeld. Op buurtniveau kun je wel degelijk maatregelen nemen. We zijn met een pilot begonnen in Berkel Enschot. Tweehonderd mensen hebben zich daarbij aangemeld en het project begint inmiddels aardig te lopen. De eerste opdrachten zijn binnen. Je ziet een soort zwaan-kleef-aan effect. Andere bedrijven doen ook mee, verenigd in Loket Zuid."

Het toverwoord voor woonconsumenten is ontzorgen: één loket dat de zaken regelt, niet steeds een andere aannemer over de vloer. Belangrijk vindt Doevendans ook de communicatie: bij mensen tussen de oren krijgen dat er meer is dan netto hypotheeklasten.

Wethouder De Vries beaamt dat de drempel laag is: "De vuistregel is '20'. Als je met twintig personen bent in een buurt of wijk, kun je je melden bij de gemeente. En dan starten we het proces op. Er wordt een procesbegeleider ingehuurd, en mensen krijgen 50 procent bijdrage in de kosten van een energiescan. Vervolgens gaan we marktpartijen uitdagen om een concurrerend aanbod te doen."

Het vliegwiel draait, wil Berend de Vries maar zeggen. Vier groepen zijn actief in Fatima, één in Armhoef, één in Zorgvlied. En Hanneke Doevendans zegt toe dat ze over een half jaar terugkomt naar het Milieucafé. Met een interessant aanbod.

Meer informatie:
www.samengeeftenergie.nl
www.loketzuid.nl


Volgend artikel: Peter van Wijmen

Hanneke Doevendans en Berend de Vries

Berend de Vries

Michel Jehae en Berend de Vries

Hanneke Doevendans

Hanneke Doevendans en Berend de Vries


Foto’s: Wendy Presser

Verslag: Hans van den Berk