Wijkevoort: Landschapsplan

Het is tijd voor een update op de inhoud. Mariëlle Kok is landschapsarchitecte. Ze heeft een landschapsplan gemaakt dat ze kort gaat toelichten. "Het is nog geen bestek maar het geeft wel een idee waar we naartoe werken."

Terrein, water, terrein; begrensd door groen-blauwe linten

Mariëlle vertelt waar we naar kijken: "We zien hier een concept, wat rondom die 80 hectare bedrijventerrein kan worden gemaakt. De gemeente streeft naar een toekomstbestendige klimaatrobuuste zone, die betekenis heeft en houdt."

Grote Leij
Een belangrijk hulpmiddel hierbij is water, vertelt de landschapsarchitecte. Omdat water kostbaar is, wordt het belangrijk om het vast te houden. Daarbij moet uiteraard gezorgd worden dat de kwaliteit goed blijft. De watersituatie moet ook verbeteren.

"Er liggen twee mooie beken in het gebied, de Grote Leij en Hultensche Leij. De Grote Leij loopt door een bijzonder beekdal omdat de beek nooit vergraven is. Hij ligt dus nog in zijn oorspronkelijke loop. Van oorsprong is hier sprake van een beekmoeras en ook nu nog zit er echt veen onder het zand. Op deze plek kun je topnatuur maken als je goed water hebt."

Het water dat van de A58 af komt is echter slecht van kwaliteit. Om die reden zal het worden omgeleid naar een moeras, waar het wordt geïnfiltreerd en schoongemaakt. "Water dan van daken en straten afstroomt willen we ook vasthouden en langzaam naar Wijkermeer leiden. Feitelijk is het Wijkermeer een oude zandwinput met steile oevers. Die willen we mooier maken met meer geleidelijke overgangen."

De Hultensche Leij blijkt ook een bijzondere beek omdat hij door een zogeheten dekzandrug heen breekt. "Boven de breuk ontstond moeras, na de breuk vormde zich een beekdal."

Gunstiger beeldhoek door verlaging achter wallen..

Rondom de twee bedrijvenzones cirkelen groenblauwe linten. Water en natuur komen daar samen en lopen ook door elkaar. "De opvangcapaciteit voor het water is berekend op wat het waterschap eist. Daar zet de gemeente wat extra capaciteit bovenop vanwege de klimaatverandering want we zien tegenwoordig steeds meer zware buien. Langs de bedrijventerreinen maken we een wal waarop je kunt recreëren. Maar het maaiveld is daar lager gelegen, zodat het goed aansluit op de beekdalen. Een belangrijk bijkomend voordeel is dat hierdoor het uitzicht op de gebouwen veel minder indringend wordt."

Impressie bij bouwhoogte van 16 meter..

Kok projecteert een dia die is gemaakt voor een excursie van de gemeenteraad op 19 augustus. "Vanuit de vraag: wat krijg je nou te zien als je daar loopt? Gebouwen worden immers 16 of 24 meter hoog. Dan is het belangrijk om goed over de werking van die hoogte na te denken."

Impressie bij bouwhoogte van 24 meter..

Water wordt in stappen gezuiverd voordat het in de Hultensche Leij terechtkomt. "In de bodem krijg je dan een 'dras-plas' situatie, waar je als voetganger doorheen kunt via vlonders. En het meertje dat er nu ligt wordt een entree voor recreanten van het Stadsbos."

Frans Post werpt richting wethouder De Vries op dat plaatjes op tegenstanders overkomen als propaganda: beeldvorming die mensen gunstig stemt, maar waar in de praktijk weinig van terechtkomt. Hij wijst op een impressie uit het Masterplan. Van boven ziet het er lieflijk uit, maar op de grond staat een gigantische hal zoals ze bij Riel staan.
Berend de Vries kan zich dit wantrouwen voorstellen. "En dat plaatje dat nu al vaker te zien was, was eigenlijk bedoeld om twee varianten uit het Masterplan inzichtelijk te maken. We gaan nu beter en meer realistisch beeldmateriaal maken. De zone om de gebouwen heen wordt bijvoorbeeld twee keer zo breed; honderd in plaats van vijftig meter. Verder worden bedrijven nu meer geclusterd, en vindt de infiltratie van water juist aan de rand plaats. Op die manier ontstaat er meer ruimte voor natuur."

Stikstof

Marc Pruijn vraagt zich af hoe het zit met de andere aspecten van duurzaamheid.
De wethouder gaat niet ontkennen dat grote hallen een impact hebben op het landschap, maar die wordt dus beperkt gehouden. "Verder worden zonnepanelen op het dak de standaard, dat gaan we verplicht stellen. Bedrijven worden hierop geselecteerd, en als ze niet willen meewerken, dan is het 'tot ziens'."

Zonnepanelen levert in de praktijk niet meer zoveel problemen op, legt de wethouder uit. "Met andere aanvullende voorwaarden ligt het ingewikkelder. We willen graag dat het vervoer tussen Wijkevoort en de goederenterminals elektrisch wordt, maar zoiets kun je niet vastleggen in een bouwplan. Daar zou je contracten voor moeten afsluiten. De compensatie van stikstof moeten we sinds de huidige crisis wel goed vastleggen. Maar dat willen we dus ook."

De Vries vertelt dat de eerste grote uitgifte spannend zal worden. "We willen dat niet per kavel regelen want dan komt iedereen met zijn eigen wensen voor een entree. Transport willen we bundelen." De tweede fase zal een paar jaar later aan snee komen. "Dan bepaalt de nieuwe politieke context wat er gaat komen. Het huidige college wil zoveel mogelijk van te voren vastleggen, om zo een beetje over ons politieke graf heen te regeren."

De commissie Remkes heeft het haar rapport uitgebracht over de aanpak van het stikstofprobleem. In hoeverre speelt dit een rol bij de aanleg van Wijkevoort? Moet de gemeente grote veeboeren bij de Regte Heide en de Loonse en Drunense Duinen uitkopen?
"We hadden zelf ook al ideeën," reageert De Vries. "Wat Remkes schrijft is ook geen hogere wiskunde. Maar het is goed dat een aantal zaken eindelijk eenduidig op papier gezet is. Het oude systeem [via het PAS, red] was onhoudbaar. Feitelijk praat je over een boekhoudkundige truc die nare effecten in natuurgebieden tot gevolg had. Remkes zegt nu dat we dit probleem gewoon moeten oplossen. Via compensatie en dat kan bijvoorbeeld binnenplans door afspraken te maken met bedrijven die zich vestigen. Maar compensatie kan ook buitenplans. Waar het om gaat is de mix van maatregelen vinden die nodig is om op nul uit te komen."

Maar Remkes zegt nog meer: "Om te zorgen dat al het leed uit het verleden wordt goedgemaakt, moet er ook nog een extra inspanning geleverd worden. Voor Tilburg betekent dit waarschijnlijk dat Wijkevoort ook hieraan een bijdrage zal moeten gaan leveren. Dergelijke maatregelen kosten heel veel geld. Om terreinen te saneren, of om boerderijen op te kopen. Tilburg is daar ook al mee bezig, maar ik beschouw dit liever op Brabantse schaal dan ieder voor zich. Er is geld beschikbaar maar het moet dan ook goed ingezet worden."

Frans Post concludeert dat het met Wijkevoort dus wel gaat lukken.
"Vroeger hadden we een heel simpel systeem bij het werven van bedrijven, besluit De Vries. "Tilburg stond op een lijstje en dan was het goed want er kwamen banen. Nu wordt het breder en serieuzer aangepakt en eerlijk gezegd vind ik dat wel goed…"

Daarmee is het tweede deel ten einde en is het woord aan de zaal.

Volgend artikel: Wijkevoort - Vraag en Antwoord