Van PET naar Pret

Hoe gaan we om met plastic afval?

Plastic afval is een heet hangijzer geworden. Zeeën, rivieren en straten liggen er vol mee. Hoe doet Tilburg het eigenlijk op het gebied van scheiding van plastic afval? En: hoe kun je plastic afval leuk maken? In dit tweeluik vertellen 'oppervuilnisman' Piet van Oirschot (een oude bekende) en Rolph Adriaansen er meer over.

"Plastic is een verzamelnaam van heleboel soorten materialen, zoals PET, PVC en tal van andere," licht Piet van Oirschot toe. "Vaak zijn ze ook in mengvormen te vinden, wat recyclen niet makkelijker maakt."

Maar wat gebeurt er eigenlijk nadat mensen het plastic in de PMD-bakken hebben gescheiden?
"Via onze overslag in de Albionstraat gaat het in hele grote vrachtwagens naar de sorteerfabriek in Rotterdam. Daar wordt PMD (plastic, metaal en drankkartons) met allerlei technieken, ook robots en zelfs nog een klein deel menselijk handwerk, uit elkaar gehaald."

"Daarnaast wordt er vervuiling uit gehaald, geprobeerd wordt zo snel mogelijk een zuivere stroom te maken. Soms moet er nog een verdere sortering plaatsvinden. Uiteindelijk wordt het materiaal verpulverd tot plastickorrels. Een zuivere stroom is lastig te realiseren, aangezien er ook veel mixen van materialen in omloop zijn."

Tweede vraag: hoe goed zijn we in Tilburg met afvalscheiding?
"Tilburg doet het redelijk maar het kan veel beter. Een deel van de PMD halen we gescheiden op, via de duobak of de verzamelcontainer in de hoogbouw." Op dit moment haalt het BAT 28 kilo PMD per persoon per jaar gescheiden op. 11 kilo zit echter nog in het restafval...

Boosdoener zijn weer de gecombineerde materialen. Van Oirschot wijst op broodzakken die van papier en plastic zijn gemaakt. Daarmee maak je het lastig voor consumenten en het BAT vindt al die ingewikkelde combinaties ook niet fijn. Idem dito voor de verwerker in de sorteerfabriek. "We vinden verder regelmatig bindtouw in de plasticbak. De machine gaat daar helemaal van op tilt! En ook de uienzak en -in de grotere versie- de kerstboombinders zijn ons een gruwel!"

Vragen
Vraag is wat Tilburg hieraan gaat doen. Voorlichting geven is een logische eerste stap zo lang veel zaken niet duidelijk zijn. Van Oirschot meldt verder dat per 1 april de landelijke regels veranderen. Er mogen dan bijvoorbeeld kapotte kleerhangers in de plasticbak. Hetzelfde geldt voor de beruchte chipszak met opgedampt aluminium.

Uit de zaal komt via de mentimeter, een flink aantal vragen los. Moet je recycling niet aan de professional overlaten? "Dan zouden we dus het bronscheiden moeten stoppen en overgaan tot nascheiden? Dit vind ik een hele lastige discussie," zegt Piet. "In Tilburg hebben we ingezet op bronscheiding. Daar zijn we, ik zeg het nog maar een keer, best goed in. Als je nu overschakelt op nascheiding, dan gaan mensen ook andere dingen verleren. Nascheiding is tot nu toe eigenlijk alleen geschikt voor PMD."

Waarom heeft een aantal flats geen gescheiden afvalinzameling?
Dit is een misverstand, weet Piet. De meeste flats kennen geen gescheiden GFT-stroom, maar ze hebben wel bakken voor PMD, papier en restafval. Verder kan iedereen zijn glas en textiel naar de verzamelcontainers brengen. In een aantal hoogbouwcomplexen blijken trouwens proeven met GFT te lopen. "Het resultaat is wisselend maar op sommige plaatsen dus ook heel goed. Daar gaan we misschien mee verder."

Wie meer wil weten over het wat en hoe rond afvalscheiding, kan terecht op mijnafvalwijzer.nl en afvalscheidingswijzer.nl (van Milieu Centraal).

De PETfiets

Rolph Adriaansen komt op het podium. Enige tijd geleden besloot hij tot een carrièreswitch en nu heeft hij een bedrijf, de Genietgroep. Daarmee doet hij 'alleen maar leuke dingen'. Zoals PET-sparen. "Iedereen die lege PET-flesjes bij mij inlevert, krijgt per flesje 5 cent tegoed bij de PLUS-supermarkt op de Besterdring. En als ik ze verzameld heb, nou, dan maak ik er iets moois van. Zo maken we Tilburg een stukje schoner."

Het project ontstond toen Rolph twee gedachten combineerde. "Iedereen ergert zich aan op straat rondslingerende PET-flessen; daarnaast ben ik iemand die alleen maar dingen wil doen die leuk zijn. Deze twee dingen combinerend kwam ik uit op Van PET Naar Pret."

De ingezamelde flessen worden gesorteerd en schoongemaakt. En vervolgens vermalen tot snippertjes. Dit laatste gebeurt op een ludieke manier, namelijk met een shredderfiets. We zien op het podium een soort hometrainer, met voorop een systeem waarmee flesjes versnipperd kunnen worden. Door te trappen dus, pure spierkracht. Presentator Frans Post neemt plaats op de fiets en toont, met enige moeite, hoe de fiets werkt.

"De plastic snippertjes, het granulaat, doen we daarna in zakjes en brengen we naar een bedrijf in Tilburg." Dit maakt er bollen van, waarin de snippers nog duidelijk te zien zijn. "We voegen ook helemaal niks toe. Van die bollen maak ik lampen."

Adriaansen heeft een speciaal project voor ogen. "Mijn droom is niet alleen die PET-flesjes van straat te halen, maar om er een kroonluchter van te maken en die op te hangen op de meest prominente plek van Tilburg. U mag raden waar." Uit de zaal klinkt 'de LocHal!' "Ik vind het een goed idee. Ik houd nog een slag om de arm, anders lopen we voor de muziek uit. Maar het zou heel mooi zijn."

Ontwerper gezocht
Rolph is voor het laatste project nog op zoek naar hulp. "Flesjes heb ik voor dit project niet meer nodig want ik heb er al 62.000. We zoeken nog wel naar een topontwerper die meedenkt over hoe de kroonluchter er uit kan komen te zien. En we zijn op zoek naar mensen en bedrijven die een lamp willen adopteren. Kom dus langs bij Besterdplein 2, waar mijn winkeltje is, en wil je het project ondersteunen, dan kun je een lamp adopteren."

Rolphs doel is overigens niet om oneindig veel lampen te maken van alle PET-flessen. "Dit is vooral mijn project. Ik wil dat mensen gaan nadenken dat wat er op straat ligt, dat daar iets tofs van te maken is."

www.vanpetnaarpret.nl

Volgend artikel: Fietsers in Mechelen