Gedeputeerden voor energie

Het podium is voor een nieuwe gast: provinciebestuurder Anne-Marie Spierings (D66). Ze maakte naam als landbouwbestuurder maar is nu gedeputeerde voor Energiebeleid. Als zodanig was ze nauw betrokken bij de totstandkoming van het Brabants EnergieAkkoord. Vraag is hoe de provincie tegen de prestaties van de B5 aankijkt. En wat ze zelf doet om de eigen ambities tot werkelijkheid te maken.

Over die steden kan Anne-Marie kort zijn: ze trekken er duidelijk hard aan maar het kan altijd beter en het moet ook beter. Over de hele linie valt nog heel wat te winnen. We zien nu 5 kartrekkers bij de B5, verder nog een stuk of 5 voorhoedelopers en dan nog wat losse gemeenten. Maar Brabant telt 64 gemeenten dus er moet nog wel wat gebeuren.

Waarom werd in Brabant een eigen Brabants Energieakkoord afgesloten?
De afspraken in het Nederlands Energieakkoord waren onvoldoende, weet Spierings. Sterker nog, met het Brabants akkoord is het nog steeds niet voldoende. "Het Nederlands Energieakkoord bevatte feitelijk weinig opgaven voor de provincies. Dus zijn we met een eigen agenda gekomen. In de eigen provincie kunnen we ook makkelijker afspraken maken."

Wat weer nieuwsgierig maakt wat het BEA heeft opgeleverd...
"In de eerste fase was het best wel zoeken voor alle partijen," vertelt Anne-Marie. "We liepen tegen de vraag aan Hoe organiseren we dat nu? Eerst werd gedacht om tafels in te richten rond specifieke thema's. Anderen wilden gewoon projecten draaien. En daaronder hoorde ik dan: ik wil gewoon subsidie want de provincie heeft geld. Maar de provincie is geen flappentap."

"Nu is men heel concreet bezig met warmte. Warmte is een heel groot vraagstuk, niet alleen in de gebouwde omgeving maar juist ook bij de industrie. Dus hebben we de industrie samen met bijvoorbeeld Brabant Water aan tafel zitten om de warmte te verduurzamen en erop te besparen." Inmiddels lopen er veel projecten, niet eens per se vanuit de Brabantse EnergieAlliantie [de nieuwe naam van het Akkoord, red]. Die hoeven soms alleen maar bij elkaar gebracht te worden.

Wat we nu zien is dat energiecorporaties veel meer van elkaar leren. De gedeputeerde was laatst in Eeneind (gemeente Nuenen). "Daar is een regionale energiecoöperatie actief, Morgen Groene Energie. Die hadden het tweede postcoderoosproject in Brabant. Het eerste was in Eindhoven en in Nuenen moest het beter gaan werken want in Eindhoven werkte het niet. Men is gaan lobbyen in Den Haag voor een betere regeling. Al napratend bleek men niet te weten van ONE in Oosterhout (Oosterhout Nieuwe Energie). Daar had men een afspraak gemaakt met de leverancier van zonnepanelen voor woningen, dat bij elke zoveelste woning er gratis panelen gelegd werden op maatschappelijk vastgoed. Scholen werden op die manier ook enthousiast en op die manier hoeft niet iedereen zelf het wiel uit te vinden."

Presentator Michel Jehae komt toch met een financiële vraag. De provincie heeft een fonds van 250 miljoen voor natuur. Zou een dergelijk fonds voor klimaatbeleid ook niet een enorme boost kunnen geven aan de Brabantse gemeenten, met de zegen van Ed Nijpels?
Voor de energiegedeputeerde is eerder de vraag wat er nodig is. "Geld is vaak niet het grootste probleem. Je kunt wel een droom hebben maar je moet eerst de projecten uitdenken en uitwerken. Wie heb ik nodig, wat kost dat etcetera. Daarnaast kan geld slim worden ingezet zodat er niet zoveel nodig is."

Maar zoals wethouder De Vries al zei: geef die VVE's een zetje met een aantrekkelijke financiering, daar help je ons als gemeente enorm mee...
"Daar is over te praten. We hebben nog 10 miljoen euro over van een potje voor duurzame energie en dat moeten Provinciale Staten nog in een begroting zetten. Hiervan willen we ruwweg een derde apart zetten voor het soort projecten waar we het nu over hebben."

Het tweede signaal kwam uit Den Bosch van wethouder Jan Hoskam: kennelijk knellen daar de regels voor windmolens.
De gedeputeerde herkent het signaal niet. "We hadden eerst het beleid om windenergiegebieden aan te wijzen in West Brabant – waar het gemiddeld harder waait. Of speciale concentratiegebieden. Maar dat beleid Is bijgesteld. Als je nu met een goed project komt en je hebt draagvlak, en de plaatselijke bevolking kan meeprofiteren, dan kan er veel meer in Brabant. Met uitzondering van het Groene Woud natuurlijk."

Zonnepanelen voor natuur

Wethouder Jan van den Hout (SP) heeft als klimaatgedeputeerde ook nog wat te melden. Hij ziet grote mogelijkheden voor zonne-energie – gek genoeg omdat hij een probleem heeft bij de natuurontwikkeling. Het budget dat de provincie kan investeren in natuur is gehalveerd, met dank aan Henk Bleker. "De inspirerende gedachte is nu dat we honderden hectaren natuur die niet snel te realiseren zijn, tijdelijk kunnen 'beplanten' met zonnepanelen. Dan heb je tien jaar gelegenheid om de bodem te laten rusten, en geld te verdienen onder het motto Zon Voor Maïs. Zo maak je nieuwe natuur op een duurzame manier. De provincie heeft 2.000 hectare in de aanbieding. En iedereen kan hier makkelijk aan meedoen. Op die manier snijdt het mes aan drie kanten!"

Van den Hout oogst er een spontaan applaus mee. Maar de vraag is ook hoe het nu zit met de handhaving van de Wet milieubeheer? Die wet die ondernemers verplicht om besparingsmaatregelen te treffen als ze binnen vijf jaar kunnen worden terugverdiend?
"Wethouders zijn daarvoor verantwoordelijk," klinkt het nuchter. "Bedrijven in gemeenten moeten gewoon aan de wet voldoen. De controle daarop kunnen ze uitbesteden aan een omgevingsdienst. Het is eenvoudig een kwestie van een opdracht geven en de rekening betalen."

"Maar," vervolgt Johan, "Slimmer is het om een adviseur te sturen in plaats van een controleur. Wij merken dat er veel onkunde heerst binnen bedrijven. Veel ondernemers hebben werkelijk geen idee hoe gemakkelijk ze hiermee geld kunnen verdienen."

Anne-Marie Spierings vult aan: "De provincie kan zich wel richten op de echte grote energieslurpers en dat doen we ook. De zogeheten 9 PetaJoule bedrijven. Dit leidt tot rare uitkomsten: voor de gemakkelijke investering met een snelle terugverdientijd, geeft het moederbedrijf geen toestemming! Terwijl ze wel een dure filterinstallatie met een oneindige terugverdientijd mogen installeren - want anders trekt de provincie de vergunning in. Wij weten kortom wat ons te doen staat."

Deze mooie grimmige quote sluit het provincieblok af. En omdat Anne-Marie Spierings vandaag jarig is wordt ze spontaan toegezongen door de zaal.

Volgend artikel: De schouders eronder!