2018

Recroduct in aantocht

Unieke natuurbrug over Midden-Brabantweg

Op de donderdagmorgen van het Milieucafé hebben de gemeente Tilburg, de Efteling, Natuurmonumenten en de provincie Noord-Brabant een overeenkomst gesloten om in 2020 een zogeheten recroduct aan te leggen. Het komt te liggen over de weg van Tilburg naar Waalwijk, ter hoogte van Huis ter Heide. Een recroduct is een ecoduct met een beetje extra. Een natuurbrug dus. Wat is het nut daarvan voor de natuur en wat zijn de ervaringen tot nu toe in Brabant? Dat is de vraag voor gedeputeerde Johan van den Hout. Hij krijgt ambtelijke bijstand van Paul van Hoesel, projectleider ecoducten bij de gemeente Tilburg.

Hier en daar zijn mensen skeptisch over het nut van ecoducten. Je ziet er immers zelden beesten overheen trekken – maar mensen die dat verwachten hebben teveel natuurdocumentaires gekeken. Bij Paul van Hoesel en Johan van den Hout is geen spoor van twijfel te bekennen. De gedeputeerde weet dat er inmiddels een heleboel in Brabant liggen. Het effect van ecoducten is uitgebreid onderzocht, met name in de Veluwe. "Dat is weliswaar geen Brabant maar dat weten die beesten niet," aldus Johan. "We weten dat door die wildbruggen populaties niet meer geïsoleerd zitten. Van die populaties verbetert de dna-pool. Ook worden er minder dieren doodgereden – dat lijkt me een voor de hand liggende conclusie. In Brabant worden ze vooral gebouwd voor reeën, herten, wilde zwijnen en konijnen. In totaal zijn 400 soorten geïdentificeerd die er gebruik van maken."

Paul van Hoesel -een rappe spreker- vult aan dat de Midden-Brabantweg (N261) een grote barrière vormt – voor dieren en ook voor mensen. "Aan de ene kant vindt je natuurgebied Huis ter Heide. En aan de overkant ligt natuurparel De Brand. Het recroduct is bedoeld voor dieren en ook voor fietsers; we willen met de aanleg het recreatief gebruik van het gebied met langzaam verkeer stimuleren." Johan van den Hout vult aan: "Je kunt daar straks dus ook 400 soorten mensen verwachten, van mountainbikers tot e-bikende senioren." En dan serieus: "Het concept is nieuw, maar natuur en langzaam verkeer vormen een uitstekende combinatie van soorten die elkaar niet in de weg zitten. Qua dieren moet je rekenen op de boomkikker en reeën."

Het recroduct gaat dus landgoed Pauwels verbinden met Huis ter Heide. En fietsers kunnen straks vanuit de Reeshof ongehinderd fietsen naar de Loonse en Drunense Duinen. De samenwerking kwam zogezegd natuurlijk tot stand. Tilburg en de provincie hebben allebei de wens en de ambitie om natuurgebieden met elkaar te verbinden. De Efteling had na een uitbreiding ook een opdracht voor natuurcompensatie. Van den Hout: "Normaal vindt die plaats door geld te betalen voor de natuurontwikkeling van een stuk grond. Nu wordt dit geld gestoken in de aanleg van een ecoduct. Het oppervlak is kleiner maar de effectiviteit is groter."

Inmiddels liggen een stuk of negen ecoducten in onze provincie. Maar er zit meer in de planning; zo blijkt ProRail er een te bouwen over het spoor bij De Mortelen, in het Groene Woud (tussen Eindhoven en Boxtel).

Paul van Hoesel weet dat er nog wel meer ontsnippering nodig is. Rondom Tilburg hebben wegen, kanalen en spoorwegen het landschap aardig doorsneden. In heel Brabant is dat feitelijk het geval; de Veluwe kent meer aaneengesloten gebieden. In Tilburg worden verbindingen gezocht vanuit het Stadsbos, Moerenburg-Koningshoven en landgoed Pauwels. En vanuit de gebieden die we al kenden uit de Groene Mal: de steenfabriek Udenhout, de Leikant bij het Bels Lijntje.

Het hoeven niet altijd grote viaducten te zijn, vertelt Paul. Een pijpleiding onder de weg door kan ook helpen voor dassen. "Voor alle kleine dieren, behalve reeën en herten denk ik," vult de gedeputeerde aan.

Op de rol staat ook een ecoduct over de A58, besluit Johan van den Hout. "Die drukke rijksweg gaat in de nabije toekomst verbreed worden. Dat is de beste kans om tegelijk een goede natuurverbinding aan te leggen. Wat mij betreft wordt dat een robuuste onderdoorgang (wildtunnel) bij het dal van de Beerze."

 


Volgend artikel: Bomenkap


Foto's: Wendy Presser

Verslag: Hans van den Berk