2016

Bijen hebben honger

Het is al vaker gezegd: het gaat niet goed met de bijen. Lange tijd zocht men de oorzaak in bestrijdingsmiddelen maar volgens stadsimker Marcel Horck ligt het veel eenvoudiger: we zien te weinig bijen in Tilburg omdat er te weinig voedsel voor ze is. Marcel krijgt het podium en benut de gelegenheid om een spontane ontboezeming te plegen. "Ik ben afkomstig uit Twente en geboren op wat ze tegenwoordig een hobbyboerderij zouden noemen. Mijn vader nam het perceel over van iemand die er een goed leven had gehad. Maar mijn vader zei in 1960 al: van dit oppervlak kan ik niet rondkomen. Zijn buurman heeft in dertig jaar tijd een professioneel bedrijf opgebouwd – op de manier zoals Jan van den Broek net liet zien dat het niet moet. Al zijn weilanden kapotgespoten. Hij heeft drainage aangelegd pal langs het veengebied. Voor veel geld zijn bijzondere tractoren aangeschaft. En nu komt er ineens iemand langs om te vertellen dat deze boer zijn grondwaterpeil moet verhogen. Let wel, hiervoor is geen enkele compensatie voorzien terwijl de man dertig jaar in zijn bedrijf geïnvesteerd heeft."

Marcel Horck wil maar zeggen dat het ingewikkeld is. "Ik weet het gewoon niet. Kijk in je eigen koelkast. Voor driekwart staan daar spullen die het milieu verpesten. Dit wilde ik gewoon even kwijt." Het applaus is er niet minder om. Ondertussen zijn we nog steeds benieuwd hoe iemand stadsimker wordt. Het blijkt te gebeuren in twee fasen. Eerst volgt men een praktijkcursus en na één jaar mag iemand zich dan beginnend imker noemen. En stadsimker? "Dat word je gewoon door jezelf uit te roepen tot stadsimker. Meer komt er niet bij kijken."

Marcel vertelt dat bijenhouden lange tijd gold als een hobby voor senioren. Daarmee was het ook een soort uitstervend beroep. Nu zien we meer aanwas van jonge mensen: "Bijenkorven zijn net zo hip als moestuintjes." De meesten starten als hobby-imker met twee a drie kastjes. Sommigen houden het na een jaar voor gezien. Soms beklijft het enthousiasme.

Wild genoeg
Horck heeft zijn kasten staan in en rondom Tilburg. Op Stappegoor bijvoorbeeld staan onder de zendmast, precies twintig volken met tienduizenden bijen. En niemand heeft er last van. Van de andere kant mag de stadsimker bij de waterzuivering niet meer komen. Want zijn bijen zouden niet wild genoeg zijn. Helemaal begrijpen doet hij dat niet want zelf is hij bepaald voor wilde bijen. Alleen hoeven honingbijen en wilde bijen elkaar helemaal niet in de weg te zitten. Al wordt het in de Biesbosch wel een beetje te gek, geeft Marcel toe.

Om zijn bijen te voorzien van voedsel heeft de imker de gewoonte ontwikkeld om boekweit in te zaaien. In het voorjaar zorgen bloeiende lindebomen voor een overvloed aan eten. Maar in het najaar worden zijn 100 tot 150 volken bedreigd. Daarom is hij begonnen met het inzaaien van boekweit, dat bloeit van augustus tot half oktober.

Horck blijkt meer braakliggende terreinen in het vizier te hebben. Het Smariusterrein bijvoorbeeld, tegenover het draaiend huis. Verder zijn er aardige stukken ingezaaid langs het Bels lijntje, waar sprake is van een bijenlint. Idem dito aan het fietspad bij De Zeven Geitjes; daar is een veelkleurig mengsel ingezaaid. Charlotteoord was ook zijn domein zo lang er geen bedrijventerrein gerealiseerd wordt. Hij huurde het terrein keurig van de gemeente omdat het toch om tijdelijke natuur ging. "Toen kwam er ineens een politieagent me vertellen dat er een dancefestival zou worden gehouden! Weet je wat dat veroorzaakt? Bijen hebben enorm last van harde muziek, ze kunnen niet tegen het gedreun. Misschien krijgen de festivalbezoekers dan ook wel last van stekende bijen." Hoe dan ook, de gemeente en de politiek gaven geen antwoord op de vragen van de stadsimker. "Misschien was ik te lastig. Maar ik ben nog steeds benieuwd wat er met Charlotteoord gaat gebeuren."

Marcel Horck besluit met de aankondiging dat zijn nieuwe honing komende zondag te koop zal zijn op de Natuurmarkt Piushaven. Zo krijgt ook dit item een culinaire afronding.

 

 


Volgend artikel: Stadsbos013

Frans Post en Marcel Horck

Marcel Horck

Marcel Horck


Foto's: Wendy Presser

Verslag: Hans van den Berk