Tilburg waterstad?
Het derde gespreksonderwerp draait om de vraag wat water Tilburg nog te bieden heeft. De Piushaven was voor veel Tilburgers lange tijd niet meer dan een bak water. Anno 2015 behoort de geheel opgeknapte haven en zijn omgeving tot de meest populaire delen van de stad. Steden als Breda en Utrecht gaan nog verder: singels en grachten worden in ere hersteld, en de havens komen terug naar de stad. Is er in Tilburg meer mogelijk? Kan Tilburg de hoeveelheid water in de stad vergroten? Wat levert het op? En wat kost het?
Frans van de Ven van de TU Delft licht toe dat Tilburg een textielstad is geworden omdat er zoveel schoon water in de omgeving was. Tilburg ligt weliswaar op hoge zandgronden, maar heeft wel aantrekkelijk water, waaronder de Piushaven. Manieren om water opnieuw centraal te stellen zijn er genoeg. Daarbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan een Waterplein, zoals het bureau van Dirk van Peijpe in Rotterdam heeft aangelegd; zoiets is ook vanuit sociaal oogpunt heel leuk.
In de optiek van Rioned-directeur Hugo Gastkemper is het zaak om de burger te overtuigen om het water weer in hun tuinen toe te laten. Het betrekken van de burger is echter het gemakkelijkst als er een groot probleem is, zoals bijvoorbeeld hevige regenval, of hittestress. Vanuit het oogpunt van hittestress is het namelijk belangrijk om water in de stad vast te houden, bijvoorbeeld met regentonnen. Water is immers de koeling van de stad. Als burgers worden gewezen op de extra doden die jaarlijks door hitte te betreuren zijn, staan ze wellicht meer positief tegen initiatieven als het opvangen van water en het toelaten van water in de achtertuin.
Ook op andere wijzen kan de onttegeling van de Tilburgse tuinen worden aangemoedigd. Volgens watergraaf Peter Glas staat de grondslag voor de waterschapsbelastingen ter discussie. Op dit moment is een van de aanslagen gebaseerd op de WOZ-waarde (Watersysteemheffing Gebouwd), maar er wordt over gedacht om deze afhankelijk te maken van de hoeveelheid verhard oppervlak. Mogelijk is er dan meer animo om de tuin te onttegelen.
Gedeputeerde Johan van den Hout stelt daarnaast voor om meer vijvers binnen de stad met elkaar te verbinden. In Tilburg-Noord is nog veel plaats voor vijvers in de openbare ruimte. Dit vereist wel langetermijndenken, je hebt niet één-twee-drie meer water in de stad.
Vanuit het publiek neemt Lucy Bathgate het woord. Zij is bezig met een project om water terug in de stad te halen en is in dit kader op zoek naar geschikte plekken voor bijvoorbeeld fonteinen en vijvers. Op die manier kan de stad leefbaarder worden en kunnen er ontmoetingsplekken worden gecreëerd. Burgers mogen zelf met voorstellen voor dergelijke plekken komen. Er zijn ooit 35 beken in Tilburg geweest en er valt genoeg regenwater voor 22 beken, dus daaraan kan het niet liggen.
Mevrouw Bathgate is niet de enige met een leuk voorstel, vanuit de zaal komen de nodige ideeën. Zo wordt voorgesteld om een park rond het stadhuis aan te leggen, waarmee ook de hittestress wordt aangepakt. Ook worden genoemd het aanleggen van platte daken om water op te vangen en het afzagen van de regenpijp om water de tuin in te leiden. Volgens bioloog Gert Brunink is er 10,5 meter hoogteverschil binnen Tilburg: dit maakt stiekem toch veel mogelijk qua opvang en afvoer van water.
Volgend artikel: Night University 1 oktober 2015
Verslag: Marcel de Laat
Foto's: Desirée Rijnders